
Jak rozprzestrzeniała się malaria? Zrekonstruowano 5500 lat historii choroby
14 czerwca 2024, 09:47Malaria to jedna z najbardziej zabójczych chorób w historii ludzkości. W 2022 roku zanotowano 249 milionów zakażeń i 608 000 zgonów w 85 krajach. Obecnie ograniczona jest głównie do obszarów tropikalnych, ale nieco ponad 100 lat temu występowała na połowie powierzchni Ziemi, w tym w USA, Kanadzie, w Skandynawii i na Syberii. Choroba jest przedmiotem intensywnych badań, również dotyczących jej historii i ewolucji

Najstarszy złoty naszyjnik Ameryk
1 kwietnia 2008, 12:50Naszyjnik odkryty w miejscu pochówku w pobliżu jeziora Titicaca, w wiosce Jiskairumoko, jest najstarszym znanym złotym przedmiotem, jaki kiedykolwiek wykonano w obu Amerykach. Metodą datowania węglowego stwierdzono, że ma ok. 4 tysięcy lat. Powstał w czasach, gdy okolice te zamieszkiwały społeczności myśliwsko-zbieracze.

Kulik senior
30 września 2010, 07:42Kulik mniejszy (Numenius phaeopus), którego w 1986 r. zaobrączkowano na wchodzącej w skład Szetlandów wyspie Fetlar, jest najstarszym na świecie przedstawicielem swojego gatunku. Średnio te ptaki brodzące z rodziny bekasowatych żyją ok. 11 lat, a poprzedni rekordzista został zastrzelony w 1995 r. we Francji w wieku 16 lat.
Najstarszy kompletny zwój z Torą
29 maja 2013, 12:53Naukowcy z Uniwersytetu w Bolonii zidentyfikowali najstarszy kompletny zwój z Torą. Zwój stanowi część tutejszego księgozbioru, ale dotąd niewłaściwie go katalogowano. Jak wyjaśnia prof. Mauro Perani, zakładano, że Tora jest sporo młodsza.

Zmarła Perła, najstarszy szympans w Polsce
30 grudnia 2015, 16:13Nie żyje 46-letnia Perła, najstarszy szympans w Polsce i jeden z najstarszych w europejskich i światowych ogrodach zoologicznych.

Już 14 tys. lat temu ludzie opiekowali się chorym psem
9 lutego 2018, 13:51Już 14 tysięcy lat temu ludzie byli emocjonalnie związani z udomowionymi psami i dbali o nie w chorobie. Luc Janssens, weterynarz i doktorant z Uniwersytetu w Lejdzie, twierdzi, że szczątki psa z paleolitu, które odkryto w 1914 r., wskazują, że mimo nosówki przeżył on 27-28 tygodni. Bez opieki nie przetrwałby zaś więcej niż 3 tyg.

Już 8000 lat temu w Chinach hodowano karpie
18 września 2019, 11:55Na stanowisku Jiahu w chińskiej prowincji Henan znaleziono dowody, że już 6200 lat przed Chrystusem tamtejsi mieszkańcy mogli prowadzić hodowlę karpia. Porównując profile selekcji gatunków, długość ciała oraz szczątki ryb z Jiahu z podobnymi znaleziskami z Azji Wschodniej oraz z danymi z współczesnych hodowli naukowcy doszli do wniosku, że akwakultura karpia pojawiła się w Jiahu w latach 6200–5700 przed naszą erą

Najstarsze znane dowody na leczenie ginekologiczne. Egipt przed 4000 lat
17 grudnia 2020, 09:18Naukowcy z Uniwersytetów w Granadzie i Jaen badają najstarszy fizyczny dowód na przeprowadzenie leczenia ginekologicznego. Badanym obiektem jest pochodząca z lat 1878–1797 p.n.e. mumia kobiety, na której widać ślady urazu w obrębie miednicy. Ślady te łączą mumię w zachowanymi na papirusach opisami procedury medycznej.

Ignacy Skrzypek w wieku 83 lat obronił doktorat. Praca dotyczyła dziejów pomorskiego muzealnictwa
18 stycznia 2023, 10:56Dziesiątego stycznia na Wydziale Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (UAM) pracę doktorską obronił 83-letni Ignacy Skrzypek, archeolog z wykształcenia i zamiłowania. To najstarszy doktorant w historii Wydziału.

Najstarszy dowód na użycie halucynogenów w peruwiańskich Andach
9 maja 2025, 10:29Na długo zanim pojawiło się imperium Inków, na terenie dzisiejszego Peru istniała kultura Chavín. Jej przedstawiciele tworzyli wielkie kamienne budowle, znali metalurgię, udomowili lamy. Żyli w hierarchicznym społeczeństwie rolniczym, na czele którego stała niewielka elita. Teraz, dzięki pracy archeologów z Peru, Chile, Argentyny i USA dowiedzieliśmy się, że jednym z atrybutów władzy w kulturze Chavín był dostęp do środków halucynogennych. Uczeni znaleźli bowiem najstarsze bezpośrednie dowody używania halucynogenów w peruwiańskich Andach.